ΧΩΡΙΑ ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΛΕΥΚΑΡΑ

Πολύ κοντά στα Πάνω Λεύκαρα βρίσκονται πολλές γραφικές κοινότητες της ορεινής περιοχής της Επαρχίας Λάρνακας, χαρακτηριστικό της οποίας είναι το λευκό χώμα, τα ελαιόδεντρα και οι χαρουπιές. Πίσω από τους χαμηλούς κυματοειδείς λόφους ο επισκέπτης μπορεί να ανακαλύψει κρυμμένα γραφικά χωριά όπως τα: 1. Κάτω Λεύκαρα, 2. Κάτω Δρυς (Κάτωδρυς), 3. Βάβλα, 4. Λάγια, 5. Ορά, 6. Μελίνη, 7. Οδού, 8. Βαβατσινιά και 9. Αγίοι Βαβατσινιάς. Κατεβαίνοντας προς τον αυτοκινητόδρομο Λευκωσίας – Λεμεσού, συναντάμε τα χωριά 10. Σκαρίνου και 11. Χοιροκοιτία

1. Κάτω Λεύκαρα. Από την «Πηγή» των Πάνω Λευκάρων ξεκινά ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος (γύρω στο 1 χμ.) που οδηγεί στο δίδυμο χωριό τα Κάτω Λεύκαρα. Ο διαχωρισμός σε Πάνω Λεύκαρα και Κάτω Λεύκαρα απαντάται από τα χρόνια της τουρκοκρατίας, οπότε θα πρέπει, τα Κάτω Λεύκαρα να ιδρύθηκαν από Έλληνες εκτοπισμένους. Σε προγενέστερες πηγές αναφέρονται τα Λεύκαρα ως ένας μόνο οικισμός που ήταν, προφανώς, τα Πάνω Λεύκαρα Επίσης μπορείτε να επισκεφθείτε το Ναό του Μιχαήλ Αρχάγγελου στα Κάτω Λεύκαρα, ένα μονόκλιτο βυζαντινό ναό του 12ου αιώνα με τοιχογραφίες.



Κάτω Λεύκαρα



Ένα χιλιόμετρο προτού φθάσουμε στα Πάνω Λεύκαρα είναι το σταυροδρόμι απ’ όπου ξεκινά ο δρόμος προς τον Κάτω Δρυ (Κάτωδρυ), τη Βάβλα την Ορά, τη Μελίνη και την Οδού.

2. Κάτω Δρυς (Κάτωδρυς), νοτιοανατολικά των Πάνω Λευκάρων (4 χλμ.) βρίσκεται η κοινότητα την οποία μπορούμε να επισκεφτούμε και να προσκυνήσουμε στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά (παλιά εκκλησιά με θερμή φιλοξενία από τις καλόγριες). Στην είσοδο του χωριού είναι ένας πελώριος αιωνόβιος πλάτανος με παχιά σκιά, θαυμάσιο μέρος για φαγητό, καφέ και ξεκούραση. Η λαϊκή αρχιτεκτονική του χωριού παρουσιάζει ενδιαφέρον και διαθέτει και Μουσείο λαϊκής τέχνης.

Στον Κάτω Δρυ, ο Ιάκωβος Κορνιώτης και η σύζυγός του Έλλη έφτιαξαν ένα καταπληκτικό Μουσείο (σε έξη ενότητες) και ένα παραδοσιακό Ξενώνα πολύ φιλόξενο και παραδοσιακό με παλιά έπιπλα που βρίσκεται μέσα στην φύση το «Garden Kamara House».

Κάτω Δρυς

Ακολουθώντας την ίδια διαδρομή φτάνουμε στη Βάβλα, στην Λάγια, στην Ορά, στη Μελίνη και στην Οδού.

3. Βάβλα είναι ένα μικρό χωριό στην ορεινή Λάρνακας, κτισμένο με άσπρη πέτρα (πέτρα των Λευκάρων) με έντονα παραδοσιακά χαρακτηριστικά και λαϊκή αρχιτεκτονική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εξωκκλήσι της Παναγίας της Αγάπης που βρίσκεται δύο χιλιόμετρα βόρεια της Βάβλας σε ένα καταπράσινο τοπίο όπου ρέει ο ποταμός του Αγίου Μηνά. Κτίστηκε το 1935 στη βάση ναΐσκου του 16ου αιώνα.

4. Λάγια η κοινότητα βρίσκεται στην επαρχία Λάρνακας. Γειτονεύει με τις κοινότητες: Βάβλα, Χοιροκιτία, Ορά, Αγίοι Βαβατσινιάς.

5. Ορά, κοινότητα της επαρχίας Λάρνακας στην Κύπρο.

6. Μελίνη , κοινότητα της επαρχίας Λάρνακας στην Κύπρο.

7. Οδού, κοινότητα της επαρχίας Λάρνακας στην Κύπρο.

Δυτικά των Λευκάρων και ανεβαίνοντας λίγο πιο ψηλά συναντούμε τη γραφική Βαβατσινιά και τους Αγίους Βαβατσινιάς.

8. Βαβατσινιά, κοινότητα της επαρχίας Λάρνακας στην Κύπρο.

9. Αγίοι Βαβατσινιάς Το όνομα της κοινότητας οφείλεται το «Άγιοι» στους Αγίους Ανάργυρους, Κοσμά και Δαμιανό στους οποίους είναι αφιερωμένη η εκκλησία του χωρίου και το «Βαβατσινιά» επειδή συνδέεται με το γειτονικό χωριό, την Βαβατσινιά.

Αγίοι Βαβατσινιάς

10. Σκαρίνου, νοτιοανατολικά των Λευκάρων και κατεβαίνοντας 11 χιλ. συναντάμε το χωριό Σκαρίνου. Είναι πάνω στον οδικό άξονα του νησιού που ενώνει την Λευκωσία, την Λεμεσό και την Λάρνακα. Κτισμένη ανάμεσα στις λοφοπλαγιές με μέσο υψόμετρο 190 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας με σπίτια κτισμένα με τοπικό πέτρωμα και διατηρούν σε αρκετά μεγάλο βαθμό την παραδοσιακή λαϊκή αρχιτεκτονική τους. Το χωριό έγινε πολύ γνωστό σε ολόκληρη την Κύπρο για τον σταθμό του, τον Σταθμός της Σκαρίνου, που βρίσκεται στον παλιό δρόμο Λεμεσού – Λευκωσίας. Στην περίφημη περιοχή του Lace ανάμεσα στα Λεύκαρα και τη Σκαρίνου ιδρύθηκε το 2001 το «Donkey Farm» αγρόκτημα Διποτάμου.

11. Χοιροκοιτία, νότια των Λευκάρων περνώντας τη Σκαρίνου, προς τη Λεμεσό βρίσκεται το γραφικό χωριό της Χοιροκοιτίας σε λοφώδη περιοχή στην επαρχία Λάρνακας και συνδέεται νοτιοανατολικά μέσω του αυτοκινητόδρομου Λεμεσού – Λευκωσίας με τις δύο αυτές πόλεις. Από τα Λεύκαρα φτάνουμε ακλουθώντας τη διαδρομή Κάτω Δρυς, Βάβλα, Χοιροκοιτία.

Η Χοιροκοιτία είναι κτισμένη σε μέσο υψόμετρο 220 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας και το τοπίο της διαμελισμένο από τον ποταμό του Αγίου Μηνά.

Ο αρχαιολογικός χώρος της Χοιροκοιτίας ανήκει από το 1998 στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτστικής Κληρονομίας της Ουνέσκο. Είναι οικισμός της Νεολιθικής περιόδου και διασώζεται σε καλύτερη κατάσταση απ' ότι οι περισσότεροι οικισμοί της ίδιας περιόδου όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σ΄ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Ο οικισμός αντιπροσωπεύει με τις διαδοχικές του φάσεις την ιστορία της Νεολιθικής περιόδου στην Κύπρο και παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την εξάπλωση του Νεολιθικού πολιτισμού στην περιοχή.

[Από τον Δημήτρη Χ. Κουμουλλή (Dimitris Koumoullis)]